یکی از فعالیتهای مشاوره پیشگیری از معتاد شدن افرادی است که در حال حاضر به عنوان انسان های سالم در جامعه زندگی می کنند. برنامه های مشاور در پیشگیری از اعتیاد به دو گروه برنامه های کلی و عمومی و برنامه های اختصاصی تقسیم می شود. برنامه های عمومی به منظور آگاه ساختن تمامی افراد و اقشار جامعه از خطرات اعتیاد برنامه ریزی شده و معمولا به شکل گروهی به اجرا در می آید. برنامه های اختصاصی به دو شکل گروهی یا فردی قابل اجرا است اما خاص افراد آسیب پذیر یا ترک کنندگان است. در این برنامه ها شرکت کننده های خاصی از پیش انتخاب شده و دعوت می شوند. شرکت کننده ها معمولا در یک یا چند ویژگی از جمله سن، مرحله ای از رشد یا ابتلا به اعتیاد مشترک هستند.