انگیزه گرایش به خودشکوفایی از بدو تولد در وجود آدمی نهفته شده و موجب حفظ ، بقا و تداوم، رشد و بارورسازی استعدادها است. این نیرو می تواند عامل متحرک، فعالیت و تلاش جهت تحقق اهداف از پیش تعیین شده باشد. همچنین می تواند عاملی باشد که به مدد آن انسان بتواند نسبت به توانمندی های خود شناخت پیدا کرده و آنها را بارور سازد. راجرز به منظور اثبات وجود انگیزه گرایش به خودشکوفایی به جای تجزیه رفتار به واحدهای تشکیل دهنده کل رفتار را مد نظر قرار می دهد. به عنوان مثال رفتارهایی مانند تلاش برای رفع نیازهای فیزیکی، تلاش برای کسب شهرت، تربیت فرزند، کسب شغل و منصب از دید راجرز نشانه وجود ویژگی گرایش به خودشکوفایی است. در این صورت حتی تمایل انسان به رفع گرسنگی از آن جا که به حفظ و بقا کمک می کند نشان دهنده وجود انگیزه تمایل به خودشکوفایی است. این مفهوم تا حدی به نظریه مزلو شبیه است. به عبارت دیگر تمامی فعالیت های انسان که منجر به حفظ ، بقا و رشد شوند توسط انگیزه گرایش به خودشکوفایی طرح ریزی و به انجام می رسد. این انگیزه مانند محرکی برای ظهور و بارورسازی استعدادهای درونی عمل می کند. اما از آنجا که توان و استعداد افراد متفاوت است هر فرد می تواند مطابق با استعداد خود گام برداشته و شکوفا شود. به عنوان مثال یکی می تواند در یادگیری مفاهیم نظری موفق شده و دیگری موسیقی دان معروفی شود (پروین، ۱۹۸۹). با وجود این که انگیزه خودشکوفایی در وجود همگان نهفته است اما گاه افراد خود را درگیر قید و بندها و شرط و شروطهای محیط کرده و از پیروی این انگیزه خودداری می کنند. در صورتی که در مقابل آنان افرادی هستند که مطابق با این انگیزه داتی عمل می کنند. اینان ویژگی هایی مانند انعطاف پذیری در برابر تحجر، خودپیروی در برابر دیگر پیروی و باز و پذیرا بودن به جای مقاومت در برابر تغییر را دارا می شوند. بنابراین می توان گفت انگیزه گرایش به خودشکوفایی از شرایط محیطی تأثیر می گیرد. از بین شرایط محیطی تجارب کود انگیزه دارد. کیفیت روابط پدر و مادر یا پرستار از جمله تجارب مهم دوران کودکی است.

موضوع پیشنهادی روانشناسی :

رابطه بین تمایل به خودشکوفایی و خودپنداره مثبت با انگیزه پیشرفت در دانشجویان ...