این آزمون در تشخیص اختلال تفکرا و تمایز میان تفکر سایکوتیک (بخصوص بیمارانی که تمایلی به صحبت درباره افکار سایکوتیک خود ندارند) و غیر سایکوتیک حائز اهمیت فراوان است کاکس و ساراسون ۱۹۵۴، ).
آزمون شامل ده کارت است (پنج لکه سیاه و سفید و پنج لکه رنگی). این آزموندر مقایسه با سایر آزمون ها یکی از پر استفاده ترین مورد در مراکز بالینی است.
علی رغم استفاده وسیع از آزمون بحث و جدلهای فراوانی نیز پیرامون آن وجود داشته است.
یکی از مباحث اساسی استفاده از چندین شیوه نمره گذاری برای تفسیر آزمون بوده است.
تاریخچه آزمون این آزمون از سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۰ بوسیله هرمن رورشاخ تدوین شده است.
در طول قرن بیستم این آزمون به طور وسیعی مورد استفاده قرار گرفته است (ساندبرگ، ۱۹۶۱).
زمانی که بلولرا در سال ۱۹۱۱ برای اولین بار واژه اسکیزوفرنیا را به کار برد، رورشاخ به واژه توهم علاقمند شد و پایان نامه دوره دکتری اش را تحت راهنمائی وی درباره اسکیزوفرنی تدوین نمود.
رورشاخ در جریان بررسی پاسخهای بیماران در پایان نامه خود به طور تصادفی در یافت که پاسخهای افراد به لکه های جوهر متفاوت است.
او مقاله ای در این زمینه به چاپ رساند، اما در ابتدا مورد توجه هیچکس قرار نگرفت.
رورشاخ در ابتدا چهل کارت را طی سالهای ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۱ مورد استفاده قرار داد.در ادامه بر اساس پژوهشی که بر روی ۴۰۵ انسان بیمار و سالم انجام داد، تعداد کارتها را به ۱۵ عدد و سپس به ۱۰ عدد کاهش دادواقدام به طبقه بندی پاسخها بر اساس ویژگیهای متفاوت آنها نمود.
به عنوان مثال پاسخها را بر اساس پاسخ دهی به کل لکه کارت، بخشهای جزئی از لکه و یا جزء بسیار کوچکی از لکه کارت نمره گذاری نمود.
همین طور نمره ای بر اساس اینکه پاسخها بر اساس چه شکل و یا رنگی ارائه شده اند، اختصاص داد.
رورشاخ در سال ۱۹۲۲ بعد از چاپ نخستین کارتها بهمراه فرم تفسیری آن در گذشت.
از سال ۱۹۷۰ تاکنون پنج نظام نمره گذاری ( نظام بک، کلاپفر (۱۹۵)، و سه نظام دیگر که کمتر مورد استفاده قرار گرفته اند یعنی هرتس، پیتروسکی و راپاپورت -سچافر ) برای آزمون رورشاخ تدوین شده است.
تنها نظام نمره گذاری که در حال حاضر تدریس و اجرا می شود، نظام نمره گذاری اکستراست که در سال ۱۹۷۳ تهیه شده است.
وی پنج نمره برای ارزیابی پاسخها به کارتهای دهگانه آزمون اختصاص داد.
این تکنیک به کارشناسان کمک می کند که عوامل هوشیارانه و ناهشیارانه که عملکرد روانی و ساخت شخصیت فرد را تحت تاثیر قرار می دهد بشناسند.
آزمون رورشاخ به متخصصان کمک می کند سبکها و محتوای تفکر افراد را بشناسند، هم چنین اطلاعاتی ارائه می دهد، که هرگز از طریق مشاهده نمی توان به آن اطلاعات دست یافت.
به دلیل ایراداتی که در سالهای اخیر به تکنیکهای فرافکن وارد شده است، بیشتر از تکنیهای عینی برای ارزیابی شخصیت استفاده می شود.
بررسیهای انجام شده، بوسیله لوی و فاکس (۱۹۷۶)، نشان می دهد، که استفاده از این آزمون در موقعیتهای بالینی در ۸۴ / ۰ موارد کاربرد داشته است.
مهم ترین ایرادات وارده به آزمونهای فرافکن مربوط به تفسیر های متفاوت از آنهاست.
هم چنین تجارب و نگرشهای روانشناس ممکن است تعبیر و تفسیر او را تحت تاثیر قرار بدهد.
استفاده مناسب از آزمونهای فرافکن منوط به داشتن اطلاعاتی در زمینه روانکاوی و رشد شخصیت است.
متخصص باید از نظریات زیربنائی این آزمونها به خوبی آگاهی داشته باشد.
ولف (۱۹۹۶) در تحقیق خود نشان داده است، که افراد بهنحار تا حدودی قادر هستند در پاسخ به آزمونهای فرافکن، افکار ناهوشیار خود و پاسخهای فرافکن را پنهان کنند.
اما بیماران روانپزشکی قادر به این کار نیستند و این موضوع ربطی به ابهام محرک هم ندارد.
رورشاخ آزمون را به عنوان وسیله ای برای آزمایش ادراکات در نظر گرفته است.
