جایی که در آن شرم می تواند به واسطه ادراک عدم تأييد از سوی دیگران برانگیخته گردد. شرم و عزت نفس ضعیف مترادف هم نیستند، اما فعال شدن مکرر شرم در موقعیت های اجتماعی دارای اثری سهمگین بر عزت نفس است. به همان اندازه که فرد نسبت به انتقاد و عدم تأييد از سوی دیگران حساسیت پذیر است بایستی بر آمادگی خود برای این موقعیتها کار کند. در اینجا چند ابزار معرفی می شود که می تواند سودمند باشد. | نگرش صحیح: یک نگرش اساسی که باید تقویت شود، یادگیری شخصی سازی نکردن است. مسلم است که گفتن آن آسان تر از عمل کردن بدان است، اما این هدفی است که افراد حساس به شوم باید آن را دنبال کنند. شاید این مطلب بتواند کمک کند که هر فردی که عدم تأييد بسیاری را متوجه دیگران می سازد، در حال دست و پنجه نرم کردن با برخی موضوع های درونی خود (که معمولا حاوی شرم است) و بیرونی ساختن آن است. فرد حساس به شرم باید به خود یادآوری کند که انتقاد عینی سودمند است، اما میزان زیاد پیامهای عاطفی عدم تأيید بیشتر مربوط به خود فرد فرستنده می باشد. تمرکز حسی: خود هوشیاری مؤلفه اصلی شرم در موقعیتهای اجتماعی است. افرادی که در موقعیت های اجتماعی دارای تجربه های بد بسیار بوده اند، بسیار مستعد خود هوشیاری می باشند و متأسفانه هراس از بابت داوری دیگران در مورد فرد فقط باعث وارد شدن وی به حالت شرم می گردد. راه حل در تغيير دادن کانون توجه خود نهفته است. فرد مستعد شرم باید در موقعیت های اجتماعی بر دیگری، تکلیف پیش روی با تجربه های حسی بی واسطه خود متمرکز شود. تغییر دادن کانون توجه خود با صرف تمرین آسان تر می شود. یک ابزار مطلوب برای این کار، مراقبه و ذهن آگاه می باشد که به افراد یاد میدهد بر حواس خود تمرکز کرده و افکار خود را به پس زمینه بکشانند. یک تغییر ساده از پیش زمینه به پس زمینه می تواند باعث حذف خود- هوشیاری شده و شانس بیشتری را برای موفقیت در موقعیتهای اجتماعی برای فرد فراهم کند.

موضوع پیشنهادی پروپوزال روانشناسی :

بررسی اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش شرم و افزایش عزت نفس در زوج های با رضایت زناشویی پایین